काठमाडौं । विशेषगरी शरीरमा पोषक तत्वको कमी हुनु सामान्य भएको छ । यी पोषक तत्वहरू मध्ये एक भिटामिन बी १२ पनि हो । यो विशेष भिटामिन हाम्रो शरीरको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। भिटामिन बि १२ ले डिनए बनाउन मात्र मद्दत गर्दैन, बरु यसले रगत बनाउन, स्नायु प्रणालीको स्वास्थ्य कायम राख्न र शरीरलाई ऊर्जा प्रदान गर्ने जस्ता धेरै महत्त्वपूर्ण कार्यहरू पनि गर्दछ। यसको कमीले थकान, कमजोरी, चक्कर लाग्ने, स्मरणशक्ति कमजोर हुने, हात खुट्टामा झमझमाउने र डिप्रेसन जस्ता समस्या निम्त्याउन सक्छ।

भिटामिन बी १२ को मुख्य स्रोत मांसाहारी खाना हो। यस्तो अवस्थामा यो भिटामिनको कमी खासगरी शाकाहारी मानिसमा बढी देखिन्छ । यदि तपाईं पनि यो कमीसँग संघर्ष गर्दै हुनुहुन्छ भने यो लेख तपाईंको लागि उपयोगी हुन सक्छ। चिकित्सकहरूले तीन थरी उपाय सल्लाह दिएका छन् ।

दुध वा डेरी प्रोडक्ट
शाकाहारी मानिसका लागि भिटामिन बी १२ को सबैभन्दा राम्रो स्रोत दूध हो। एक गिलास फुल क्रिम दूधले दैनिक आवश्यकताको ५०–७० प्रतिशत पूरा गर्न सक्छ। यसका साथै, दही, पनीर, घिउ र बटर मिल पनि राम्रो विकल्प हुन्। शरीरमा भिटामिन बी १२ को कमी भएमा आहारमा दूध र दुग्धजन्य पदार्थ समावेश गर्नुहोस्।

अण्डा
केही डाक्टरहरुको तर्क छ कि अन्डा शाकाहारी भोजन हो । यदि अण्डा खानु हुन्छ भने यो राम्रो स्रोत पनि हो । एउटा अण्डामा लगभग ०.६ माइक्रोग्राम भिटामिन बि १२ हुन्छ। दिनमा २–३ अण्डा खाएमा तपाईले आफ्नो आवश्यकताको ठूलो हिस्सा पूरा गर्न सक्नुहुन्छ। यद्यपि, ध्यान राख्नुहोस् कि भिटामिन बी १२ अण्डाको पहेँलो भागमा हुन्छ, त्यसैले पूरै अण्डा खानुहोस्।

हरियाे सागपात
यी सबै बाहेक पालक, चुकन्दर, च्याउ र गाँजर जस्ता तरकारीहरूले पनि थोरै मात्रामा बी १२ प्रदान गर्न सक्ने चिकित्सकहरू बताउँछन्। यस्तो अवस्थामा डाक्टरहरूले यी तरकारीहरूलाई दैनिक आहारको हिस्सा बनाउन सल्लाह दिन्छन्।

यदि तपाईं एक शुद्ध शाकाहारी हुनुहुन्छ र अक्सर थकान, चक्कर लाग्ने, भुल्ने वा हातखुट्टामा झमझमाउने जस्ता समस्याहरू महसुस गर्नुहुन्छ भने यो सम्भव छ कि तपाईंमा भिटामिन बि १२ को कमी रहेको छ। यस्तो अवस्थामा पहिले रगत परीक्षण गराउनु होस् र त्यसपछि यी प्राकृतिक उपायहरूद्वारा यो कमीलाई हटाउने प्रयास गर्नुहोस्।